استریل کردن فرآیندی است که در میکروارگانیسمها و عوامل انتقال دهنده آن مانند قارچ، باکتری و ... از سطوح پاکسازی می شوند. فرآیند استریل کردن با ضدعفونی کردن متفاوت است. با انجام فرآیند ضد عفونی میکروارگانیسم ها از بین نمی روند بلکه اجسام فقط تمیز می شوند. اتوکلاو دستگاهی است که برای استریل کردن و میکروب زدایی لوازم و تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی، آزمایشگاهی و موارد مشابه استفاده می شود.

اتوکلاو چیست؟

واژه اتوکلاو از ترکیب دو کلمه auto به معنای خودکار و Clave به معنای کلید تشکیل شده که به معنای دستگاهی است که درب آن بصورت خودکار بسته می شود. اما تعریف کاربرد و عملگرد آن متفاوت است.
اتوکلاو فرآیند استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی، تجهیزات دندانپزشکی و دیگر موارد مشابه را از طریق روش های فیزیکی،‌ شیمیایی و بخار اشباع شده انجام می دهد.

اتوکلاو چگونه کار می کند؟

مرحله اول تبدیل آب به بخار است که این فرآیند به دو صورت انجام می شود:
1-آب مستقیماٌ به داخل مخزن ریخته شده و توسط المنتی که دور مخزن پیچیده است گرم شده و در دمای 100درجه سانتیگراد به بخار تبدیل می شود.
2-آب به داخل مولد بخار رفته و پس از تبدیل شدن به بخار وارد مخزن می شود. این سیستم نسبت به نوع اول مزیت دارد و دلیل آن جدا بودن سیستم تولید بخار می باشد.
مرحله دوم افزایش دما است و با بسته شدن محیط توسط شیر های با افزایش دما،‌ فشار نیز بالا می رود. با رسیدن فشار و دما به مقدار معین شده مرحله استریل سازی آغاز می شود.
در مرحله آخر این چرخه، بخار به کندانسور رفته و در اثر میعان به آب تبدیل می شود و به مخزن مصرفی می ریزد و سپس در انتهای کار فرآیند خشک کردن یا Drying انجام می شود که پس از آن وسایل استریل شده آماده خروج از دستگاه می شوند.

اتوکلاو از چه اجزایی تشکیل شده؟

محفظه درونی(Chamber): محفظه ای است که اشیا، را برای استریل کردن داخل آن قرار می دهند که حجم آن نشان دهنده ظرفیت دستگاه اتوکلاو است.
محفظه بیرونی(Jacket): محفظه ای است که بر روی محفظه درونی قرار دارد و وظیفه آن تامین دمای چمبر است.
درب اتوکلاو: دربی است که با جک پنوماتیک حرکت می کند و برای دسترسی به محفظه چمبر است.
منبع تولید بخار: این منبع با استفاده از المنت ها آب موجود را تبدیل به بخار می کند.
المنت ها: یک مجموعه گرمایشی است که برای تولید بخار در اتوکلاو استفاده می شود.
شیر ها و اتصالات: برای کنترل و انتقال جریان بخار و آب استفاده می شود.
پمپ وکیوم: برای تخلیه هوای محفظه درونی در ابتدا و همچنین خشک کردن ملزونات استریل شونده در پایان سیکل مورد استفاده قرار می گیرد.
منبع کندانسور: برای تخلیه بخار خروجی به فاضلاب استفاده می شود.
فشار شکن: فشار بخار را قبل از ورود به سیستم کاهش می دهد.

انواع اتوکلاو

سایت پایا مدیکال به مشتریانش این امکان را می دهد تا انواع اتوکلاو را در بازار رؤیت کرده،‌ با یکدیگر مقایسه و بدون واسطه از شرکت تولید کننده یا واردکننده به ارزان ترین قیمت خریداری کنند. همچنین در صورت نیاز مشتریان به تعمیر اتوکلاو، می توانند در بخش تعمیرات در دسته خدمات خدمات پایا مدیکال با شرکت های خدماتی هماهنگ کرده و برای تعمیر دستگاه اقدام نمایند.

اتوکلاو رومیزی
اتوکلاو های رومیزی در حجم های متفاوتی هستند که متداول ترین آنها 15‌ , 17 و 21 هستند و از به سه کلاس N , S و B تقسیم می شوند:
کلاسN: قابلیت این اتو کلاو استریل کردن ابزار آلات بدون پوشش در شرایط استاندارد است.
کلاسS: وسایلی که در اتوکلاو کلاسS می ‌توان استریل کرد، توسط کارخانه سازنده مشخص می‌شود. اتوکلاو کلاس S می‌تواند با پمپ وکیوم یا بدون آن تجهیز شود و قطعاً دارای سیکل خشک‌­کن است.
کلاسB: این اتوکلاو تمام ابزار و وسایل را استریل می کند. این کلاس از اتوکلاو ها دارای پمپ وکیوم بسیار قوی هستند.
اتوکلاو کشویی
این اتوکلاوها در حجم های کمتر می باشند(بین 2-8 لیتر) و به جای چمبر جهت استریل، دارای کشوهایی می باشند که ابزار و وسایل داخل آنها قرار می گیرند. ساختار این اتوکلاو ها ساده تر بوده و کاربرد آنها عمدتا در چشم پزشکی و دندانپزشکی ها می باشد.
اتوکلاو دیگی
از این اتوکلاو ها در بیمارستان و در CSR استفاده می شود. این اتوکلاو ها کاربرد عمومی دارند اما بدلیل حجم بالا و عدم وکیوم کافی قابلیت استریل هر نوع ابزاری را ندارد.

پایا مدیکال مرجع تخصصی بازاریابی و برندینگ تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی